در همه آیین‌ها و ادیان، صورت آرمانی از جامعه‌ای وعده داده شده است که کم و کاست جامعه‌ها در وضع موجود را ندارد. برای رسیدن به وضع موعود، آمدن انسانی کامل با امکانات و توان مثالی ضرورت دارد و همه ادیان در انتظار چنین منجی‌ای به‌سر می‌برند. بنابراین وجود چنین اشتراک عام در ذهنیت تاریخی و جهانی انسان‌ها خود دلیلی بر وجود واقعیتی است که ظهور آن را انسان‌ها در انتظارند. منابع دینی و آموزه‌های شیعی ما به‌صورت بسیار روشن و استوار و با دقیق‌ترین نشانه‌ها از موعود منتظر خبر داده‌اند و در هیچ‌یک از ادیان و فرق دیگر به این وضوح و دقت این امر مورد مداقه و تشریح قرار نگرفته است. ارائه مشخصات فردی، نسب و تبار، افکار و آرا، سیر تاریخی وقایع و حوادث احتمالی قبل از وقوع فرج و از همه مهم‌تر داشتن برنامه مشخص برای بعد از ظهور از جمله بخشی از خصوصیات و ویژگی‌های رسالتی موعود در اندیشه شیعه است که به نام مهدی موعود(عج) نامیده می‌شود و در ادیان دیگر به این وضوح و تشخص وجود ندارد.
2ـ عدالت، عصاره و گمشده تفکر اجتماعی بشریت در طول تاریخ بوده که تصویر و تصور آرمانشهر شاید از این نیاز برخاسته و نشأت گرفته است. هرگاه انسان از نظام‌های سیاسی انسانی خسته و ناامید شده خود را به ایجاد آن جامعه برین و آرمانی در گذر از وضع موجود به وضع موعود امیدوار کرده است. مروری بر احادیث و مأثورات وارده در مورد جامعه آرمانی مهدی موعود(عج) راهنمای بسیار مناسبی است برای مدیران جامعه که نه‌درحد آرمانی بلکه در حد امکان در تمهید و آماده‌سازی آن جامعه تلاش کنند.پس می‌توان چنین دریافت که انسان‌ها در عین اینکه باید بکوشند تا حکومت آرمانی خود را پدید آورند، هرگز نخواهند توانست قبل از ظهور منجی (رهبر معصوم)، حکومتی بدون عیب و خطا و سراسر عدل و انصاف پدید آورند.
اما این گفته نباید دستاویزی شود تا مستضعفان و ستمدیدگان، گامی به سوی اصلاح وضع خود و در واقع، زمینه‌چینی برای ظهور منجی برندارند و در نتیجه اجازه دهند که جباران و زورگویان، هر بلایی که می‌خواهند بر سر مردم بیاورند؛ بلکه ما می‌توانیم با تشکیل حکومتی که در آن عدالت دینی به اجرا در بیاید، زمینه ظهور آن حضرت را فراهم کنیم و باید مطمئن باشیم که خداوند نیز در این راه کمک‌مان خواهد کرد. مقام معظم رهبری نیز در آخرین سخنرانی خود به همین نکته مهم اشاره کردند و فرمودند: «فرد منتظر یعنی کسی که به وضع موجود راضی نباشد.»
3- مشخصات شهر موعود، آیینه تمام نمای آرزوهای تاریخی انسان‌ها در طول تاریخ است. همانطور که در بند فوق اشاره شد و به تعبیر مولوی «آب دریا را اگر نتوان کشید / هم به قدر تشنگی باید چشید» می‌توان معیارهای شهر موعود یا آرمانشهر مهدوی را بنابر روایات رسیده به‌صورت خلاصه اینگونه برشمرد:
- تحقق و اجرای احکام الهی اسلامی
- استقرار عدالت در همه ابعاد
- ایجاد امنیت برای همه آحاد مردم
- افزایش علم و دانش
- وفور نعمت و ثروت بدون تکاثر و زراندوزی
- تحکیم روابط خانوادگی و احترام متقابل
- گسترش عفاف و پاکدامنی و رفع فحشا و فساد
- گسترش اخلاق در عمل و از بین رفتن رفتارهای ضد‌اخلاق
- تحقق رفاه همگانی
- افزایش مهر و محبت و عطوفت در میان مردم و رخت بر بستن جنگ و نزاع
- آماده‌سازی و ایجاد انگیزه جهت مشارکت مومنان در اداره جامعه
- ایجاد کانون سالم گذراندن اوقات فراغت
- عمل به واجبات و مستحبات
- رونق گرفتن حضور مردم در مساجد و نماز جماعت
- ایجاد خیابان‌های تمیز و نظیف
- جلوگیری از اسراف و تبذیر
- آنچه از نیکویی و شیرینی در عالم است به مصداق «آنچه آن خسرو کند شیرین بود» رخ خواهد داد. همه این معیارها که آرزوی انسان‌هاست در حکومت مهدوی در حد اعلای ممکن و ممکن‌ترین حد آن ظهور و تجلی خواهد یافت و این به آن معناست که ما به‌عنوان مدیران جامعه اسلامی آن الگوها و شاخصه‌ها را باید مبنای برنامه‌های خویش قرار دهیم. این از برکات وجود آن نازنین در پرده غیبت است که برای ما طرح کامل یک شهر اسلامی و البته انسانی را پایه‌ریزی و ارائه کرده است. بنابراین مدیریت فرهنگی جامعه در اجرای برنامه‌ها هیچگونه دغدغه‌ای از لحاظ چشم‌انداز و تدوین اهداف ندارد و برنامه‌های حضرت بقیه‌الله الاعظم حضرت ولی عصر (ارواحنافدا) برای ایجاد شهر موعود، نصب العین و راهنمای عمل ما خواهد بود. مدیریت شهری با اعتقاد و باور به مدیریت کارآمد دینی در راستای ایجاد شهر موعود مهدوی گام برمی‌دارد و این گام‌ها هر چند کوتاه و اندک، امید است که مرضی خداوند و مهدی موعودش قرار گیرد. ان‌شاءالله
* معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران
